Σομαλοί

Πληθυσμοί της Αν. Αφρικής, εγκατεστημένοι σε μια μεγάλη περιοχή του αιθιοπικού οροπέδιου. Άραβες γεωγράφοι πιστοποιούν την παρουσία Σ. νομάδων, με τις καμήλες τους και τα γίδια τους, στις όχθες του κόλπου του Άντεν κατά το Μεσαίωνα, γύρω στο 15o αι. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, οι Σ. πιστεύουν ότι κατάγονται από ευγενείς Άραβες και τη γενιά του προφήτη Μωάμεθ. Υπάρχουν έξι φυλές (Νταρόντ, Ισάκ, Ντιρ, Χαβίγια, Ραχανουέν και Ντιγκίλ), η γενεαλογία των οποίων ανάγεται στους ίδιους προγόνους. Εκτός από τις κοινές ρίζες τους, είναι ενωμένοι μεταξύ τους και με το Ισλάμ, τα ήθη και τη γλώσσα, παρόλο που υπάρχουν πάρα πολλές διάλεκτοι. Γλωσσική και πολιτιστική συγγένεια παρουσιάζουν και με τους γείτονες του Σάχο και Αφάρ ή Ντανακίλ, η δε γλώσσα τους ανήκει σε κλάδο της χαμιτικής οικογένειας. Σχηματίζουν έναν ομογενή λαό, εξαίρεση μέσα στην Αφρική, όπου τα περισσότερα από τα καινούργια κράτη αποτελούνται από διαφορετικά έθνη και γλώσσες. Τα χαρακτηριστικά της εξωτερικής εμφάνισης των Σ. μοιάζουν με εκείνα των Αβησσυνών και των Γκάλα, οι ίδιοι όμως έχουν μεγαλύτερο ύψος, στενή και ίσια μύτη, στενό και μακρύ κεφάλι, αδύνατο σώμα. Το χρώμα του δέρματος του ποικίλλει από το ανοιχτό καστανό έως το μαύρο των νέγρων, ενώ τα λεπτά και κανονικά χαρακτηριστικά τους φανερώνουν την προέλευσή τους από τη χαμιτική φυλή (γένος). Η υπεράνθρωπη προσπάθεια των πληθυσμών αυτών να επιβιώσουν μέσα σε μια έρημο με όλες τις αντίξοες καταστάσεις του τόπου και οι διαρκείς αναζητήσεις τους για νερό και βοσκή των κοπαδιών τους, τους έκαναν σκληρή και πολεμική ράτσα. Στους νομάδες, οι κύριες απασχολήσεις των αντρών είναι ο πόλεμος, η φροντίδα των κοπαδιών, η μελέτη της θρησκείας και της ποίησης. Οι γυναίκες στήνουν και λύνουν τις σκηνές, προσέχουν τα ζώα που βόσκουν και ασχολούνται με τις καθημερινές δουλειές. Οι καμήλες παράγουν το απαραίτητο γι’ αυτούς γάλα και κρέας, μεταφέρουν τις σκηνές και τα σκεύη τους από το ένα μέρος στο άλλο, και δεν ανεβαίνει κανείς σ’ αυτές, εκτός από τους άρρωστους και τους πληγωμένους. Σύμβολο πλούτου αποτελεί η αγορά νύφης, ενώ η πληρωμή αίματος (ντία) μιας φυλής σε άλλη υπολογίζεται σε καμήλες: εκατό για τον άντρα και πενήντα για τη γυναίκα. Μετά τον 15o αι., οι Σ. προωθήθηκαν στα νότια και με επικεφαλής μουσουλμάνους θρησκευτικούς ηγέτες κατάκτησαν ή απώθησαν φυλές Γκάλα ή Νέγρων, ενώ επανέφεραν στη σκλαβιά τους Μπαντού, που ζούσαν κατά μήκος των ποταμών και τους θεωρούσαν κατώτερη κάστα. Από αυτούς τους τελευταίους, τους Γκάλα δηλαδή και τους Μπαντού, οι Σ. έμαθαν να καλλιεργούν τη γη. Χαρακτηριστικός τύπος Σομαλού της Αν. Σομαλίας.